Η Naturopathy (Φυσικοπαθητική ή Φυσιοπαθητική) είναι ένα θεραπευτικό σύστημα που επικεντρώνεται στην προαγωγή της υγείας και στη διαχείριση των ασθενειών με φυσικές, μη τοξικές θεραπείες. Η Naturopathy είναι μια μέθοδος θεραπείας που εφαρμόζει διάφορα φυσικά μέσα για να δώσει τη δύναμη σε ένα άτομο να επιτύχει το υψηλότερο πιθανό επίπεδο υγείας.
Ιστορική αναδρομή
- Αρχαιότητα
Η Naturopathy (Φυσικοπαθητική ή Φυσιοπαθητική) είναι το αρχαιότερο γνωστό θεραπευτικό σύστημα.
Ο Ιπποκράτης είναι από τους πρώτους φυσικοπαθητικούς. Ανέφερε ότι μόνο η Φύση μπορεί να θεραπεύσει (Φύσις νόσων ιατρός) και ότι η αρμοδιότητα του γιατρού είναι να τη στηρίξει. Η φράση του «Οφελέειν μη βλάπτειν» (premum no nocere) είναι η βασική αρχή της Naturopathy. Οι αγιουρβεδικοί και κινέζοι γιατροί της αρχαιότητας μπορούν επίσης να θεωρηθούν φυσικοπαθητικοί.
Πριν τη συνθετική απομόνωση χημικών συστατικών, τα φαγητά, το νερό και τα βότανα χρησιμοποιούντο από πολλούς λαούς για ένα μεγάλο εύρος προβλημάτων. Για παράδειγμα, οι Κινέζοι χρησιμοποιούσαν τα φύκια 3000 χρόνια πριν για την υγεία του θυρεοειδούς. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν το συκώτι για τη νυχτερινή τύφλωση.
- Νεότερη εποχή
Στη νεότερη εποχή οι ρίζες της φυσικοπαθητικής ανιχνεύονται στον 18ο αιώνα στη Γερμανία, όπου είχε αναπτυχθεί ένα θεραπευτικό σύστημα που ονομαζόταν “natur-heilkinde”. Στη Γερμανία επίσης ο καθολικός ιερέας Sebastan Kneipp ίδρυσε την περίφημη «Υδροθεραπεία» (Water Cure). Ο Δρ. Benedict Lust, ο οποίος είχε αφεθεί να πεθάνει από φυματίωση, ζήτησε και έλαβε βοήθεια από τον Kneipp. Το 1892 ο Δρ. Lust πήγε στις ΗΠΑ και θεωρείται πατέρας της φυσικοπαθητικής στις ΗΠΑ. Την ίδια περίοδο ιδρύθηκε στις ΗΠΑ και ένα παρόμοιο θεραπευτικό σύστημα από τον Δρα. Jennings, η Orthopathy (Ορθοπαθητική), που είναι το κίνημα των υγιεινιστών. Έτσι ενώ η φυσικοπαθητική έχει ευρωπαϊκές καταβολές, η ορθοπαθητική είχε καθαρά αμερικανική καταγωγή. Παρά το ότι ο Δρ. Lust θεωρείται πατέρας της φυσικοπαθητικής, η πραγματικότητα είναι ότι ο όρος Naturopathy επινοήθηκε στις ΗΠΑ από τον Δρα John Schell το 1895 και ο Δρ. Lust εξαγόρασε τον όρο Naturopathy από τον Δρα Schell το 1900. Ο Δρ. Lust ήταν ο ιδρυτής των καταστημάτων υγιεινών τροφών στην Αμερική και έλαβε το πτυχίο εκλεκτικής ιατρικής (Eclectic MD = μη συμβατικοί Αμερικανοί γιατροί που χρησιμοποιούσαν βότανα για την αντιμετώπιση των ασθενειών) από το Ομοιοπαθητικό Ιατρικό Κολλέγιο. Μαθητής του Lust ήταν ο Δρ. Hugo Wendell που είχε τους τίτλους «Φυσιοδίφης, Μαγνητοθεραπευτής, Οστεοπαθητικός». Το 1902 ο Δρ. Lust ίδρυσε το πρώτο αμερικανικό κολλέγιο φυσικοπαθητικής ιατρικής στη Νέα Υόρκη.
Φυσικοπαθητική: Η μητέρα όλων των εναλλακτικών θεραπειών, από τη διατροφολογία, μέχρι την οστεοπαθητική και τη χειροπρακτική
Σε ένα συνέδριο το 1901 διακηρύχθηκε ότι οι αφάρμακες θεραπευτικές μέθοδοι που περιλαμβάνουν τη διατροφολογία, τη βοτανοθεραπεία, την ψυχοθεραπεία, την ψυχανάλυση, τη θεραπεία του νου, την υπνοθεραπεία, τη μαγνητοθεραπεία, τον μεσμερισμό, την ομοιοπαθητική, τη βιοθεραπεία, τη βιοχημεία, την οστεοπαθητική, τη χειροπρακτική, την ηλεκτροθεραπεία, την ηλιοθεραπεία, τη χρωμοθεραπεία, τη φωτοθεραπεία, την υδροθεραπεία, το μασάζ και τη μηχανοθεραπεία, ανήκουν στη φυσικοπαθητική.
Γέννηση, παρακμή και αναγέννηση της φυσικοπαθητικής
Η φυσικοπαθητική αναπτύχθηκε και άνθισε από το 1900 μέχρι το 1930. Μετά, με την ανακάλυψη των αντιβιοτικών και λόγω του ότι η φυσικοπαθητική δεν είχε την οικονομική υποστήριξη από φαρμακευτικές εταιρείες της εποχής, παρήκμασε. Η ιατρική νόμιζε ότι τα αντιβιοτικά ήταν η απάντηση στις ασθένειες, και έτσι οι φυσικές θεραπείες παραμερίστηκαν. Τις τελευταίες όμως δεκαετίες υπήρξε άνθιση της φυσικοπαθητικής παγκοσμίως, κυρίως λόγω δύο παραγόντων: την αυξημένη ευαισθητοποίηση του κοινού για τον ρόλο της διατροφής και του τρόπου ζωής στις χρόνιες παθήσεις και η αποτυχία της κλασσικής ιατρικής να αντιμετωπίσει τις χρόνιες εκφυλιστικές παθήσεις.
Η φυσικοπαθητική σήμερα
Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αναπτυχθεί δύο μεγάλες σχολές/οπτικές φυσικοπαθητικής. Η μία είναι ότι οι φυσικοπαθητικοί πρέπει να έχουν άδεια ως γιατροί (physicians) και είναι ένας τύπος γιατρών που χρησιμοποιούν βότανα, ομοιοπαθητική, χειρισμούς, διατροφή, συμπληρώματα, συμβουλευτική, συνταγογραφούμενα φάρμακα, ενέσεις και μερικές φορές μικροεγχειρήσεις. Αυτή η σχολή φυσικοπαθητικής χρησιμοποιεί διαγνωστικά κριτήρια παρόμοια με της κλασσικής ιατρικής. Στην Αμερική αυτού του είδους φυσικοπαθητικής ιατρικής διδάσκεται σε εγκεκριμένα πανεπιστήμια των ΗΠΑ και του Καναδά. Η άλλη οπτική είναι ότι η φυσικοπαθητική είναι δημόσιο αγαθό και ότι οι φυσικοπαθητικοί δεν είναι γιατροί, χρησιμοποιούν μόνο φυσικές μεθόδους και δεν συνταγογραφούν φάρμακα ούτε εκτελούν εγχειρήσεις. Στην Αμερική αυτού του είδους η φυσικοπαθητική ονομάζεται Traditional Naturopathy (Παραδοσιακή Φυσικοπαθητική) και διδάσκεται σε διάφορα κολλέγια. Στην Ευρώπη επιτρέπεται μόνο αυτού του είδους η φυσικοπαθητική, και γι’ αυτό τον λόγο δεν χρησιμοποιείται στην Ευρώπη ο όρος Traditional Naturopathy, αφού δεν έχει να διακριθεί από την Ιατρική Naturopathy.
Η Naturopathy ως ιατρική διδάσκεται σε 6 αναγνωρισμένα πανεπιστήμια της Βόρειας Αμερικής (ΗΠΑ και Καναδά) και οι απόφοιτοι αυτών των πανεπιστημίων ονομάζονται naturopathic physicians.. Η Naturopathy διδάσκεται επίσης ως θεραπευτικό σύστημα (και όχι ως ιατρική) σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ, στη Μ. Βρετανία, στην Αυστραλία, στη Ν. Ζηλανδία, στις Ινδίες, και σε πολλές χώρες της ΕΕ, όπως στη Γαλλία, στην Ιταλία και στη Γερμανία, και οι συγκεκριμένοι επαγγελματίες υγείας δεν είναι naturopathic physicians, αλλά naturopathic practitioners και έχουν το νόμιμο δικαίωμα εξασκήσεως του επαγγέλματός τους ιδιωτικά ως σύμβουλοι διατροφής και υγείας ή να εργάζονται σε καταστήματα υγιεινών τροφών, ως συγγραφείς βιβλίων υγείας κ.λπ.
Η φιλοσοφία της φυσικοπαθητικής
Η φυσικοπαθητική βασίζεται στις παρακάτω αρχές:
- Πρώτα να μην βλάψω primum no nocere
Οι φυσικοπαθητικοί επιδιώκουν να μην βλάψουν με την ιατρική αγωγή, εφαρμόζοντας ασφαλείς και αποτελεσματικές φυσικές θεραπείες.
- Η φύση έχει θεραπευτικές δυνάμεις vis medica-trix naturae
Οι φυσικοπαθητικοί πιστεύουν ότι το σώμα έχει δυνατότητα αυτοθεραπείας. Είναι ο ρόλος του φυσικοπαθητικού να διευκολύνει και να ενισχύσει αυτή τη διαδικασία με τη βοήθεια φυσικών, μη τοξικών θεραπειών.
- Εξακρίβωση και θεραπεία της αιτίας tolle causam
Οι φυσικοπαθητικοί εκπαιδεύονται να αναζητούν τις βαθύτερες αιτίες των ασθενειών αντί απλώς να καταστέλλουν τα συμπτώματα. Τα συμπτώματα θεωρούνται ως εκφράσεις της προσπάθειας του σώματος να θεραπευτεί, ενώ οι αιτίες μπορεί να προέρχονται από φυσικά και νοητικά-συναισθηματικά επίπεδα.
- Θεραπεία του ατόμου ως ολότητα
Οι φυσικοπαθητικοί εκπαιδεύονται να βλέπουν το άτομο ως ολότητα, αποτελούμενη από ένα σύνθετο σύνολο φυσικών, νοητικο-συναισθηματικών, ψυχικών, κοινωνικών και άλλων παραγόντων.
- Ο γιατρός-θεραπευτής ως δάσκαλος
Οι φυσικοπαθητικοί είναι κυρίως δάσκαλοι (εξού και Doctor of Naturopathy, από το λατινικό doceo που σημαίνει διδάσκω), εκπαιδεύοντας, ενισχύοντας και παρακινώντας τους ασθενείς να αποκτήσουν περισσότερη προσωπική υπευθυνότητα για την υγεία τους υιοθετώντας μια υγιή στάση, έναν υγιεινό τρόπο ζωής και μια υγιεινή διατροφή.
- Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία
Οι φυσικοπαθητικοί εφαρμόζουν προληπτική ιατρική. Η πρόληψη της ασθένειας επιτυγχάνεται μέσω εκπαίδευσης και ενθάρρυνσης για συνήθειες ζωής που υποστηρίζουν την υγεία και προλαμβάνουν τις ασθένειες. Η πρόληψη της φυσικοπαθητικής δεν έχει καμμιά σχέση με την πρόληψη όπως την εννοεί η κλασσική ιατρική. Ενώ η κλασσική ιατρική συνιστά κολονοσκόπηση ή μαστογραφία για την «πρόληψη» του καρκίνου του εντέρου ή του μαστού, η φυσικοπαθητική διδάσκει πώς να μειώσει κάποιος την πιθανότητα να προσβληθεί από καρκίνο του εντέρου και του μαστού. Η κολονοσκόπηση κι η μαστογραφία θα δείξουν αν υπάρχει ήδη παθολογία.
Θεραπευτικές μεθόδους που χρησιμοποιούν οι φυσικοπαθητικοί
Οι φυσικοπαθητικοί εφαρμόζουν μια ποικιλία θεραπευτικών μεθόδων, όπως κλινική διατροφή, βοτανική ιατρική, ομοιοπαθητική, παραδοσιακή κινεζική ιατρική και βελονισμό ή πιεσοθεραπεία, υδροθεραπεία , φυσικοθεραπεία (όπως διαθερμία και άλλες ηλεκτρομαγνητικές μεθόδους, θεραπευτικές ασκήσεις, μασάζ, τεχνικές κινητοποίησης και ακινητοποίησης αρθρώσεων κ.λπ), συμβουλευτική και άλλες ψυχοθεραπείες και μικροεγχειρήσεις (όπως συρραφή τραυμάτων, αφαίρεση κρεατοελιών). Μικροεγχειρήσεις επιτρέπεται να κάνουν οι φυσικοπαθητικοί σε όσες χώρες επιτρέπεται να δρουν ως γιατροί, όπως σε ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ και στον Καναδά. Στην Ευρώπη οι φυσικοπαθητικοί δεν επιτρέπεται να εφαρμόζουν τέτοιου είδους ιατρικές πράξεις. Σε ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ, όπως στο Όρεγκον και στην Ουάσιγκτον, οι φυσικοπαθητικοί έχουν το δικαίωμα να συνταγογραφούν ορμόνες (κορτικοστεροειδή, οιστρογόνα, θυροξίνη κ.λπ.) και αντιβιοτικά. Στις ΗΠΑ οι φυσικοπαθητικοί ειδικεύονται και σε εξειδικευμένους ιατρικούς κλάδους, όπως φυσικοπαθητική παιδιατρική και φυσικοπαθητική ογκολογία.
Η φυσικοπαθητική είναι μια επιστήμη με πάνω από 150 χρόνια ιστορία
Η φυσικοπαθητική δεν είναι μόδα, υπάρχει από το 1850 περίπου. Παρουσιάζω φωτογραφίες της απόφασης του Αμερικανικού Κογκρέσου του 1931 για τη νομιμοποίηση της φυσικοπαθητικής, όπου μεταξύ άλλων έγραφε: «Η Naturopathy (Φυσικοπαθητική) δεν είναι εφεύρεση κάποιου ανθρώπινου μυαλού. Η καταγωγή της δεν είναι σε κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία, αλλά είναι η συσσώρευση της γνώσης σχετικής με τις φυσικές μεθόδους της ζωής και της θεραπείας δια μέσου των αιώνων. Η Naturopathy είναι κάτι πέρα από ένα σύστημα θεραπείας των πόνων. ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Η NATUROPATHY ΕΙΝΑΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΙΑΣΗΣ που στηρίζει τη θεραπεία όλων των φυσιολογικών λειτουργιών και των ανώμαλων συνθηκών του σώματος στους φυσικούς νόμους που διέπουν το σώμα». Η φυσικοπαθητική έχει ηλικία 150 περίπου χρόνων, παρόμοια χρονική διάρκεια με την επιστήμη της ψυχολογίας/ψυχανάλυσης και την επιστήμη της οστεοπαθητικής. Συνεπώς η φυσικοπαθητική είναι η ανώτερη επιστήμη της ζωής και της ίασης, όπως διακηρύσσει το Αμερικανικό Κογκρέσο.
Μάριος Δημόπουλος
Φυσικοπαθητικός (Doctor of Naturopathy)-Συγγραφέας
Μέλος της American Naturopathic Medical Association
Μέλος του American Council of Applied Clinical Nutrition
Μέλος της American Association of Drugless Practitioners
Μέλος της American Association of Nutritional Consultants
Μέλος της Canadian Association of Natural Nutritional Practitioners
Μέλος της Association for Natural Medicine in Europe
Μέλος της Society of Complementary Alternative and Holistic Practitioners
Μέλος του Επαγγελματικού Σωματείου Συμπληρωματικής Ιατρικής και Ανθρωπιστικών Επιστημών (Ε.Σ.Σ.Ι.Α.Σ.)